Beoordelingskader joyriding (art. 11 WVW)

Onder joyriding wordt verstaan het opzettelijk gebruiken op de weg van een aan een ander toebehorend motorrijtuig, zonder dat die ander daar toestemming voor heeft gegeven.

Opzettelijk

Om joyriding bewezen te verklaren, moet de rechter vaststellen dat de verdachte opzettelijk het motorrijtuig heeft gebruikt. Opzettelijk kan bewezen worden via het voorwaardelijk opzet. Voldoende is dat de rechter op basis van de bewijsmiddelen vast kan stellen dat de verdachte de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat hij een motorrijtuig van een ander zou gebruiken zonder diens toestemming. Van voorwaardelijk opzet is bijvoorbeeld sprake indien de verdachte de auto gewoon maar heeft gepakt, zonder te weten of hij toestemming daarvoor had, of wanneer de verdachte niet wist van wie de auto was.
Anders is het in de situatie waarin de verdachte zich heeft vergist, en dacht dat een ander persoon, dan de werkelijk eigenaar de rechthebbende van de auto was. In dat geval is er geen opzet bij de verdachte aanwezig om de auto wederrechtelijk te gebruiken.

Verschil diefstal en joyriding

Bij diefstal gaat het erom dat het motorrijtuig is meegenomen met de bedoeling om het zich wederrechtelijk toe te eigenen. Het gaat bij diefstal dus om de bedoeling om het motorrijtuig te behouden. Bij joyriding gaat het alleen om het - zonder toestemming - kortstondig gebruiken van een aan een ander toebehorend motorrijtuig.

Wederrechtelijkheid

Wederrechtelijkheid betekent in strijd met het recht. Het gaat om handelen zonder daartoe gerechtigd te zijn. Bij joyriding gaat het voor wat betreft de wederrechtelijkheid dat erom dat de verdachte geen toestemming had van de rechthebbende van de auto om het voertuig te gebruiken.

Gebruiken

Met gebruiken wordt bedoeld het als bestuurder gebruiken (HR 30 oktober 1962, VR 1962, 11. Ook een passagier kan zich schuldig maken van aan het medeplegen van het opzettelijk wederrechtelijke gebruiken van een motorrijtuig indien er sprake is van een nauwe, bewuste en volledige samenwerking gericht op dat gebruik.

Op de weg

Met op de weg wordt bedoeld op de openbare weg. Het gebruik op een particulier terrein valt buiten het bereik van artikel 11 WVW.

Motorrijtuigen

Alleen het onbevoegd gebruiken van motorrijtuigen is strafbaar. Het "ongeoorloofd lenen" van een fiets is derhalve niet strafbaar op grond van artikel 11 WVW.