Vordering tot overgifte rijbewijs

Indien uw rijbewijs door de politie is ingevorderd, maar u op dat moment het rijbewijs niet bij u had, doet de politie een vordering tot overgifte van het rijbewijs. Dit betekent in normaal Nederlands dat de politie u verplicht om het rijbewijs zo spoedig mogelijk alsnog bij hen in te leveren. Het is belangrijk dat u dat ook echt doet, omdat het niet voldoen aan deze verplichting voor u nadelig zal uitpakken:

• De 10 dagen termijn gaat later in

Blijkens art. 164 lid 6 WVW 1994 dient de OvJ binnen tien dagen “na de dag van invordering” te beslissen over inhouding van het rijbewijs. Gebeurt dat niet, dan dient hij de teruggave van het rijbewijs te bevelen. Dat roept de vraag op wat moet worden verstaan onder “invordering” in deze bepaling. De regeling van de strafvorderlijke invordering en inhouding van het rijbewijs, thans neergelegd in art 164 WVW 1994, vindt zijn oorsprong in de wet van 15 mei 1991, Stb. 291. Deze regeling is in de nieuwe WVW 1994 nagenoeg onveranderd overgenomen zodat de wetsgeschiedenis van deze voorgaande wettelijke regeling zijn waarde behoudt. In de memorie van toelichting is vermeld dat “van invordering eerst sprake is indien de in artikel 27, eerste lid, bedoelde vordering de houder van het rijbewijs heeft bereikt en het rijbewijs in handen is gekomen van de opsporingsambtenaar, zodat in de praktijk steeds bewezen zal kunnen worden dat de bestuurder weet of redelijkerwijs moet vermoeden dat zijn rijbewijs was ingevorderd.” (Kamerstukken 1987/1988, 20 591, nr. 3, p. 9). Het eerste deel van deze aangehaalde zin heeft de rechtbank Den Bosch ertoe gebracht te beslissen dat er geen sprake is van invordering van het rijbewijs in de zin van art. 27 WVW (thans: art. 164 WVW 1994) indien dat rijbewijs niet feitelijk is overhandigd aan de politie (rechtbank ‘s-Hertogenbosch 22 maart 1992, ECLI:NL:RBSHE:1992:AD1638, NJ 1992/469). De 10 dagen termijn vangt dus pas aan op het moment dat het rijbewijs is ingeleverd.

• Zolang u het rijbewijs niet hebt ingeleverd, mag u nog steeds geen motorrijtuigen besturen, nu ook voor deze situatie dit strafbaar is gesteld in art.. 9 lid 7 WVW.

Klaagschrift is ook mogelijk bij vordering overgifte rijbewijs

Ook als u het rijbewijs nog niet naar het CVOM hebt gestuurd of bij de politie hebt overhandigd, is een klaagschrift toch mogelijk (HR 30 november 2021, ECLI:NL:HR:2021:1792).

Op grond van artikel 164, eerste lid, van de Wegenverkeerswet 1994 is de bestuurder van een motorrijtuig op de eerste vordering van de in artikel 159, onderdelen a en b, bedoelde personen, tegen wie door een van die personen proces-verbaal wordt opgemaakt ter zake van overtreding van een bij of krachtens deze wet vastgesteld voorschrift, verplicht tot overgifte van het hem afgegeven rijbewijs dan wel het hem door het daartoe bevoegde gezag buiten Nederland afgegeven rijbewijs en, indien hem daar een internationaal rijbewijs is afgegeven, dat bewijs.

Op grond van artikel 164, achtste lid, van de Wegenverkeerswet 1994 kan elke belanghebbende in geval van toepassing van het eerste of vierde lid bij klaagschrift daartegen opkomen.
In zijn arrest van 30 november 2021, ECLI:NL:HR:2021:1792, heeft de Hoge Raad overwogen dat van een ‘invordering’ als bedoeld in artikel 164, zesde lid, van de Wegenverkeerswet 1994 sprake is wanneer het rijbewijs naar aanleiding van een vordering tot overgifte als bedoeld in artikel 164, eerste lid, van de Wegenverkeerswet 1994 door de in die bepaling genoemde personen of het Openbaar Ministerie daadwerkelijk is ontvangen.

Hoewel het rijbewijs van klager niet feitelijk is ingevorderd, is wel een vordering tot overgifte van zijn rijbewijs gedaan op grond van artikel 164, eerste lid, van de Wegenverkeerswet 1994. Op grond van artikel 164, achtste lid, van de Wegenverkeerswet 1994 kan hiertegen bij klaagschrift worden opgekomen. Tekst & Commentaar schrijft hierover bij het commentaar op artikel 164 Wegenverkeerswet 1994, aantekening h:
“Op grond van lid 8 kan degene wiens rijbewijs is gevorderd, is ingevorderd of wiens rijbewijs is ingehouden daartegen bij klaagschrift opkomen. De tekst van lid 8 sluit derhalve niet uit dat ook degene die het rijbewijs niet heeft overhandigd aan de politie of ingeleverd bij het OM van dit rechtsmiddel gebruik kan maken. Ook in het geval geen sprake is van vermissing of diefstal van het rijbewijs — en verdachte dan kennelijk bewust het rijbewijs niet inlevert — is er gezien de registratie van de vordering tot overgifte in het rijbewijzenregister recht en belang dat rechterlijke toetsing kan plaatsvinden.”

Als klager bent u derhalve WEL ontvankelijk in uw beklag, ondanks dat het rijbewijs nog niet is ingeleverd.